Wpływ indywidualnego sposobu palenia papierosów na retencję tlenku węgla w układzie oddechowym palaczy czynnych i jej ocena w świetle kryteriów środowiskowych
[The effect of individually diversified smoking process on carbon monoxide retention in active smokers’ respiratory tract and the results validation based on environmental categories]

STRESZCZENIE
Posługując się symulatorem palenia papierosów własnej konstrukcji i zachowując, ustalone przy pomocy opracowanej własnej metodyki pomiarów, parametry charakteryzujące indywidualny sposób palenia papierosów, wytwarzano dym papierosowy traktowany jako dym wdychany przez poszczególnych palaczy papierosów. W generowanym dymie oznaczono tlenek węgla. Stwierdzono, że sposób wypalania papierosów przez osoby palące jest silnie zindywidualizowany (różna objętość i czas zaciągania się dymem oraz czas przerwy pomiędzy zaciągnięciami), co zasadniczo rzutuje na zawartość tlenku węgla w GSD (od 3,5 do 17,5 mg/papieros). Równolegle oznaczano CO w powietrzu wydychanym bezpośrednio po każdym zaciągnięciu się palacza dymem papierosowym. Różnica dawek wprowadzanych do układu oddechowego palacza i zawartości CO w powietrzu przez niego wydychanym posłużyła do obliczenia indywidualnej retencji bezwzględnej i względnej tlenku węgla z dymu papierosowego w jego ustroju .Średnia wartość retencji względnej wynosiła 57,6% a jej zróżnicowanie było znacznie mniejsze niż zawartości CO w GSD i retencji bezwzględnej. Ocenę wielkości dawek CO pobieranego z dymu papierosowego przez indywidualnych palaczy przeprowadzono wykorzystując normy środowiskowe. Przewidywane stężenie HbCO we krwi badanych po wypaleniu dwudziestu badanych papierosów wynosiło od 2,3 do 10,4% . Są to wartości jakie występują u ludzi oddychających powietrzem atmosferycznym zawierającym tlenek węgla w stężeniu 1,2 do 5,5-krotnie przekraczającym jego stężenia dopuszczalne.

ABSTRACT
Cigarette smoke, treated as smoke inhaled by active smokers, was generated using self-made smoking-machine and with application of formerly established parameters of individual smoking process. Carbon monoxide was analyzed in generated smoke. It was concluded, that diversified smoking process is very individual (different volume and duration time of puff and intervals between puffs) and therefore influences levels of carbon monoxide in MS (from 3.5 to 17.5 mg/cigarette). Simultaneously, carbon monoxide was analyzed in exhaled air by active smokers just after each puff. Difference between inhaled and exhaled dose of carbon monoxide was treated to calculated individual retention of carbon monoxide in active smoker’s respiratory tract. Mean relative retention was 57.6% and differences between single values were lower than in the cases of CO levels in MS and absolute retention. Estimation of carbon monoxide inhaled doses was proceeded according to environmental standards. Forecasted blood concentration of HbCO after smoking of twenty cigarettes equals 2.3 to 10.4%. These results are similar to the situation that people would inhale air containing CO with concentration 1.2 to 5.5-times higher than limiting value.