PDF

Rocz Panstw Zakl Hig 2013, 64(4): 263-269

The role of dietary fats for preventing cardiovascular diseases. A review.
[The role of dietary fats for preventing cardiovascular diseases. A review.]

D. Szostak-Węgierek, L. Kłosiewicz-Latoszek, W.B. Szostak, B. Cybulska

ABSTRACT

At the present, there is a pandemic of chronic non-communicable disease (NCD) affecting most countries of the world. The World Health Organisation (WHO) has identified the main contributing determinants to be cardiovascular disease (CVD), diabetes, malignant cancer and chronic disease of the respiratory system. Unhealthy nutrition, as well as other adverse lifestyle health behaviour are recognised to be part of the prime factors responsible. According to WHO guidelines, a healthy lifestyle should include substituting saturated fatty acids (SFAs) with polyunsaturated fatty acids (PUFAs) together with eliminating trans-fatty acids from the diet and limiting the intake of refined carbohydrates in conjunction with increasing the consumption of fruit, vegetables, nuts and wholegrain cereal products.

Recent studies on the relations between CVD prevention and dietary fats have been however unclear. The present study thus aims to provide a review of current evidence and opinion on the type of dietary fat most appropriate for preventing arteriosclerosis. The adoption of dated recommendations on the need to increase dietary PUFA in both Northern Europe and America has led to n-6 PUFAs being predominant in diets as compared to n-3 PUFAs. This disproportion may have caused mortality to rise, due to CVD, as a result of arteriosclerosis in these countries.

In contrast, a traditional Mediterranean diet yields a PUFA n-6/n-3 ratio of 2:1, which is much lower than for the aforementioned northern countries. Some authors however consider that assessing this ratio is irrelevant and that decreasing n-6 PUFA may be harmful. Such differences of opinion leads to confusion in adopting an effective approach for arteriosclerosis management regarding dietary n-6/n-3 ratios. Moreover, recent studies have added much controversy to the notion that the characteristics of SFAs are responsible for arteriosclerosis. These found that replacing dietary SFAs with carbohydrates did not reduce the risk of ishaemic heart disease (IHD). Furthermore, changing to monounsaturated fatty acids (MUFAs) gave equivocal findings, but only changing to PUFAs reduced the risk of IHD. This last statement however requires qualification in that dietary n-6 PUFAs increases the risk of IHD. It is only the n-3 PUFAs that are beneficial. Up till now these controversies remain unsolved. It is however noteworthy that adopting a Mediterranean diet reduces IHD mortality. This is explained by a low consumption of SFAs but high intake of unsaturated fatty acids including n-3 PUFAs, and is linked to choosing the right vegetable fats. Oils that contain α-linoleic acid (ALA) are to be preferred in the diets of northern countries.

 

 

STRESZCZENIE

Pandemia przewlekłych chorób niezakaźnych, do których Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zalicza głównie choroby sercowo-naczyniowe (CVD), cukrzycę, nowotwory złośliwe i przewlekłe choroby układu oddechowego, obejmuje obecnie prawie wszystkie kraje świata. Niezdrowe żywienie, oprócz innych niezdrowych cech stylu życia, jest  wżną przyczyną tych chorób.

 Zgodnie z wytycznymi WHO zdrowy sposób żywienia powinien charakteryzować się między innymi zastępowaniem nasyconych kwasów tłuszczowych (SFA) kwasami wielonienasyconymi (PUFA), eliminacją kwasów tłuszczowych trans, ograniczaniem spożycia rafinowanych węglowodanów i soli, a zwiększaniem owoców, warzyw, orzechów i pełnoziarnistych produktów zbożowych.

W świetle badań przeprowadzonych w ostatnich latach dużo niejasności wiąże się z

wyborem tłuszczu w diecie w prewencji CVD. Celem naszej pracy jest przegląd aktualnych poglądów i wyciągnięcie wniosku odnośnie wyboru tłuszczu właściwego w profilaktyce miażdżycy.

Przyjęty dawniej pogląd o potrzebie zwiększania udziału PUFA w diecie krajów Europy Północnej i Ameryki Północnej doprowadził do znacznej przewagi udziału PUFA n-6 w stosunku do PUFA n-3 w żywieniu. Ta dysproporcja może być jedną z przyczyn wysokiej umieralności na choroby sercowo-naczyniowe powodowane miażdżycą w krajach  północnych. W tradycyjnej diecie śródziemnomorskiej stosunek PUFA n-6/n-3 wynosi jak 2:1. Jest to wartość znacznie niższa niż w krajach północnych. Część autorów uważa jednak, że obliczanie tego stosunku jest niecelowe, a obniżanie spożycia PUFA n-6 może być szkodliwe. Ta rozbieżność poglądów utrudnia zajęcie stanowiska w sprawie proporcji PUFA n-6/n-3 w diecie pożądanego w profilaktyce miażdżycy.

Także przyjęty dawniej pogląd o miażdżycotwórczych właściwościach SFA jest kontrowersyjny w świetle ostatnich badań. Wykazano bowiem, że zastępowanie w diecie SFA przez węglowodany nie zmniejsza ryzyka choroby niedokrwiennej serca (IHD). Zamiana na jednonienasycone kwasy tłuszczowe (MUFA) daje wyniki niepewne. Dopiero zamiana na PUFA zmniejsza ryzyko IHD. Ta ostatnia informacja wymaga jednak uściśleń w świetle poglądu, że PUFA n-6 zwiększają ryzyko IHD. Tylko PUFA n-3 są pod tym względem korzystne. Te kontrowersje pozostają dotychczas niewyjaśnione.

Pozytywną informacją w kontekście tych rozbieżności poglądów jest fakt, że dieta śródziemnomorska cechuje się niską umieralnością na IHD. Tłumaczone to jest małym spożyciem SFA a dużym nienasyconych kwasów tłuszczowych, w tym PUFA n-3. Dlatego za rozsądne przyjmuje się zalecenie zastępowania w diecie krajów północnych SFA przez PUFA, z dużym udziałem PUFA n-3. Wiąże się to z odpowiednim wyborem tłuszczów roślinnych. Oleje o dużym udziale kwasu alfa-linolenowego (ALA) zasługują na preferencję w diecie krajów północnych.

Liczba pobrań: 6618