Spożycie witamin i składników mineralnych z uwzględnieniem suplementacji u osób po przebytych incydentach sercowo-naczyniowych w populacji polskiej
[Vitamins and minerals intake from diet and supplements among subjects with a history of cardiovascular events in Polish population]

STRESZCZENIE
Niektóre witaminy i składniki mineralne odgrywają istotną rolę w prewencji wtórnej chorób układu krążenia (ChUK). Celem pracy było ocena zawartości w diecie witamin i składników mineralnych z uwzględnieniem suplementacji przez osoby po przebytych incydentach sercowo-naczyniowych w populacji Polski. W ramach projektu WOBASZ przebadano w latach 2003-2005 reprezentatywną próbę mieszkańców Polski w wieku 20-74 lata (7257 osób). Przedmiotem analiz jest subpopulacja 803 osób, które kiedykolwiek były hospitalizowane z powodu ChUK. Wykazano, że przeciętna dieta dorosłych mieszkańców Polski ze zdiagnozowaną ChUK była niezbilansowana pod względem zawartości niektórych witamin i składników mineralnych. Stwierdzono pełne pokrycie zapotrzebowania na witaminy antyoksydacyjne (A, C i E) oraz witaminę B12 - stopień realizacji norm (RDA) kształtował się w granicach 126-310%. Wykazano niedostateczną zawartość w przeciętnej racji pokarmowej witamin B1, B2, folianów, a także potasu, wapnia i magnezu u obu płci oraz witaminy B6 u mężczyzn oraz żelaza u kobiet. Największe niedobory zanotowano w przypadku witamin B1 i B2 oraz wapnia i magnezu – stopień realizacji RDA wahał się od 54% do 82%. Udział suplementacji w odniesieniu do całkowitego spożycia kształtował się od około 1% w przypadku potasu, wapnia i magnezu u obu płci do powyżej 25% w przypadku witaminy E i B6 w grupie kobiet.

ABSTRACT
 Some vitamins and minerals play an important role in the secondary prevention of cardiovascular diseases (CVD). The aim of this study was the assessment of dietary vitamins and minerals intake and patterns of supplement use among subjects with diagnosed CVD in Polish population. Within the frame of the WOBASZ study, a representative sample of whole Polish population aged 20-74 (7257 subjects) was screened in 2003-2005. A subsample of 803 persons with a clinical history of cardiovascular events was analyzed. It was found, that the average diet of adult Polish citizens with established CVD was not balanced concerning the intake of vitamins and minerals. Daily intake of antioxidant vitamins (A, C and E) and vitamin B12 was satisfactory the realization degree of recommended dietary allowances (RDA) was about 126-310%. The insufficient amounts of vitamins B1, B2, folates, as well as potassium, calcium, magnesium in diet of both genders and vitamin B6 in men and iron in women were noted. The highest deficiency has been noticed in vitamins B1, B2 and calcium and magnesium intake – the realization degree of RDA has stayed on 54-82 % level. Around 1% of potassium, calcium and magnesium intake in both genders and more than 25% of vitamins E and B6 consumption in women derived from the supplementation.