PDF

Rocz Panstw Zakl Hig 2013, 64(4): 255-262

Resveratrol as promising natural radioprotector. A review
[Resveratrol as promising natural radioprotector. A review]

M. M. Dobrzyńska

 

ABSTRACT

Public feelings concerning radiation are still controversy. The main sources of trouble seems to be the failure nuclear power plant and danger of terroristic attack, which may cause temporally enhanced level  of radiation leading to harmful health effects. Since radiation induced cellular damage is attributed primarily to harmful effect of free radicals, molecules with direct free radical scavenging properties are particularly promising as radiation modifiers/protectors, i.e. agents which present prior to or shortly after radiation exposure alter to response of  tissues to radiation. Unfortunately, some of known radioprotectors are toxic at doses required for radioprotection.

Resveratrol (RSV), an natural polyphenol is produced in several plants in response to injury, stress, bacteria or fungi infection, UV-irradiation and exposure to ozone. It  is present  in human diet i.e. in fruits and in wine. RSV is known for its antioxidant, anti-inflammatory, analgesic, antiviral, cardioprotective, neuroprotective and antiageing action and it has been shown to have chemopreventive effects with respect to several human disease such as cardiovascular disease, osteoporosis and gastric ulcers. Depending on the dose, RSV may act as antioxidant or as pro-oxidant. RSV improves sperm count and motility in rodents and prevent DNA damage caused by cryptopreservation of human sperm. Moreover, RSV acting with other agents, inhibits the toxic action of them. There are evidences that RSV is able to modulate the behavior of cells in response to radiation induced damage.

Minimalization of radiation induced damage to somatic and germ cells by RSV might be useful in cancer therapy to prevent the damage to normal cells as well as in case of radiological accidents.

STRESZCZENIE

Odczucia społeczne związane z oddziaływaniem promieniowania jonizującego są kontrowersyjne. Głównym źródłem obaw są zagrożenia związane z możliwością awarii elektrowni atomowych oraz z groźbą zamachów terrorystycznych, które mogą spowodować czasowe podniesienie poziomu promieniowania na określonym terenie prowadząc do wystąpienia niekorzystnych skutków zdrowotnych. Z uwagi na to, że uszkodzenia indukowane w komórkach przez promieniowanie jonizujące są spowodowane głównie przez wolne rodniki, substancje nietoksyczne posiadające zdolność ich neutralizowania są pożądane jako  modyfikatory działania promieniowania lub związki chroniące tkanki przed działaniem promieniowania. Niestety, używane dotychczas radioprotektory są najczęściej toksyczne w dawkach wymaganych dla celów ochrony radiologicznej.

Resweratrol (RSV), polifenol pochodzenia naturalnego, wytwarzany jest przez niektóre gatunki roślin w odpowiedzi na uszkodzenie mechaniczne, stres, infekcję bakteryjna lub grzybiczą, działanie promieniowania UV lub ozonu. Wchodzi w skład diety człowieka, obecny jest  m.in. w owocach i winie. RSV posiada właściwości antyoksydacyjne, przeciwzapalne, przeciwbólowe, antywirusowe, kardioprotekcyjne, neuroprotekcyjne oraz przeciwdziała starzeniu się, w związku z tym zapobiega różnym schorzeniom takim jak choroby układu krążenia, osteoporoza, owrzodzenie żołądka. Resweratrol może wykazywać działanie antyoksydacyje lub prooksydacyjne w zależności od wielkości zastosowanej dawki. Wydaje się być pomocny w leczeniu niepłodności męskiej. Powoduje zwiększenie liczebności i ruchliwości plemników gryzoni oraz przeciwdziała uszkodzeniom DNA  powstałym podczas przechowywania ludzkiego nasienia. Ponadto, RSV podawany jednocześnie z innymi czynnikami przeciwdziała ich toksycznemu działaniu. Znane są przypadki niwelowania przez resweratrol niekorzystnego działania promieniowania.

Minimalizacja uszkodzeń indukowanych w komórkach somatycznych i rozrodczych  człowieka przez resweratrol mogłoby znaleźć szerokie zastosowanie, szczególnie w odniesieniu do ochrony zdrowia osób pracujących przy usuwaniu skutków awarii i wypadków radiacyjnych oraz dla ochrony zdrowych tkanek pacjentów poddawanych radioterapii nowotworowej.

Liczba pobrań: 3442