Long-term effect of one-time nutritional education in school on nutritional knowledge of early school-aged children
[Long-term effect of one-time nutritional education in school on nutritional knowledge of early school-aged children]

ABSTRACT
Background. In the group of school-aged children nutritional education (NE) enables an early development of healthy eating habits, which can be transferred to the adult life.
Objective. The aim of the study was to assess the long-term effect of a one-time nutritional education, including also culinary workshops, on the level of nutritional knowledge (NK) of early school-aged children as well as to analyse the nutritional content of the children’s books.
Material and methods. The study was conducted among second- and third-grade pupils from a primary school in Warsaw (n=76). The level of NK was determined using the same, self-administrated questionnaire at each of the three stages of the study.
Results. The level of NK was assumed as very good in 47% of respondents before the education, in 91% immediately after the education, and in 74% six months after it. Out of all 23.0 points (max.) on average 18.1 points were obtained at the first stage, 21.1 points at the second stage and 19.7 points at the third stage (p<0.001). Immediately after the NE and six months after it the level of NK increased significantly (comparing to the first stage) especially on these topics: the daily water requirements and the recommendations on physical activity (p<0.001 for both questions).
Conclusions. The results of the study confirmed the effectiveness of a one-time nutritional education on the level of nutritional knowledge. Moreover, results show that in the research group nutritional knowledge about importance of physical activity, adequate nutrition, eating varicoloured vegetables and fruits, screen time limits and distinguishing between healthy and unhealthy products was satisfactory, even at the baseline, but in the main source of fats in a diet, the role of milk products, the effect of having too little water in a diet and the sugar content in food children’s knowledge was not enough.

STRESZCZENIE
Wprowadzenie. W grupie dzieci w wieku szkolnym edukacja żywieniowa (EŻ) pozwala wcześnie kształtować prawidłowe nawyki żywieniowe, które mogą być przeniesione w dorosłe życie.
Cel badań. Celem pracy była ocena długoterminowego wpływu jednorazowej edukacji żywieniowej (obejmującej również warsztaty kulinarne) na poziom wiedzy żywieniowej (WŻ) dzieci w wieku wczesnoszkolnym oraz analiza treści żywieniowych zawartych w podręcznikach uczniów.
Materiał i metod. Badanie przeprowadzono w grupie uczniów z klas II i III szkoły podstawowej w Warszawie (n=76).
Do zbadania poziomu wiedzy żywieniowej na każdym z etapów badania wykorzystano ten sam, autorski kwestionariusz ankiety.
Wyniki. Bardzo dobry poziom wiedzy żywieniowej stwierdzono u 47% badanych na pierwszym etapie badania, u 91% badanych bezpośrednio po edukacji i u 74% badanych po sześciu miesiącach. Na 23,0 możliwe do uzyskania punkty respondenci uzyskali średnio: 18,1 punktów na etapie 1, 21,1 na etapie 2 i 19,7 na etapie 3, co świadczy o korzystnym wpływie jednorazowej edukacji żywieniowej na wiedzę żywieniową uczniów (p<0,001). Bezpośrednio po edukacji oraz sześć miesięcy później poziom WŻ znacząco wzrósł (w porównaniu do etapu pierwszego), szczególnie w zakresie: dziennego zapotrzebowania na wodę oraz zaleceń dotyczących aktywności fizycznej (p<0,001 dla obu pytań). 
Wnioski. Otrzymane wyniki potwierdzają korzystny wpływ edukacji żywieniowej na wiedzę żywieniową uczniów.
Ponadto w grupie badanej wiedza żywieniowa w zakresie: znaczenia aktywności fizycznej, prawidłowego żywienia, spożywania różnych warzyw i owoców, ograniczeń czasu spędzanego przed ekranem, a także rozróżniania produktów zalecanych i niezalecanych była zadowalająca, zaś jeżeli chodzi o zagadnienia takie jak: zalecane źródła tłuszczu w diecie, rola produktów mlecznych, niekorzystne efekty picia zbyt malej ilości wody oraz zawartość cukru w produktach, wiedza uczniów okazała się niewystarczająca.