Knowledge on risk factors for type 2 diabetes mellitus among secondary school students
[Knowledge on risk factors for type 2 diabetes mellitus among secondary school students]

ABSTRACT
Background. Diabetes is a set of metabolic diseases characterized by hyperglycemia caused by improper action and/or secretion of insulin. Currently, diabetes is becoming a serious challenge in modern medicine, this disease affects 425 million people, and the forecasts indicate that by 2045 the number of cases will increase to 629 million.
Objective. The aim of the study was to evaluate the knowledge about risk factors for type 2 diabetes among secondary school students in the Silesian Province in Poland and to determine whether there are differences between the level of knowledge between girls and boys and between first-, second- and third-grade students.
Material and methods. The survey was conducted among 650 high school students. The research tool was the author's questionnaire. The obtained results were developed using Microsoft Excel 2010 and Statistica 13.3 (TIBCO Inc.).
Results. The definitions of type 2 diabetes were known to 63.9%. 91.8% of high school students indicated excessive body mass as a risk factor for morbidity, while 18.8% of people indicated the appropriate type of obesity increasing the risk of type 2 diabetes. Most of the students considered abnormal eating habits as an important factor increasing the occurrence of the disease (92.4%). The most numerous group of high school students were people with average level of knowledge (89.6%).
Conclusions. The knowledge of high school students about risk factors for type 2 diabetes was varied. The most numerous group were high school students characterised by the average level of knowledge. There were no statistically significant differences between the proportion of correctly provided responses by women and men. There were statistically significant differences between the proportion of correctly provided responses by first-, second- and third-graders. Our research shows that educational activities should be undertaken, especially about modifiable risk factors for type 2 diabetes.

STRESZCZENIE
Wprowadzenie. Cukrzyca stanowi zespół chorób metabolicznych, charakteryzujący się hiperglikemią spowodowaną nieprawidłowym działaniem i/lub wydzielaniem insuliny. Obecnie cukrzyca staje się poważnym wyzwaniem współczesnej medycyny, choroba ta dotyka 425 milionów osób, a prognozy stanowią, że do 2045 roku liczba zachorowań wzrośnie do 629 milionów.
Cel badań. Ocena wiedzy uczniów szkół licealnych w Polsce na temat czynników ryzyka zachorowalności na cukrzycę typu 2 oraz stwierdzenie czy istnieją różnice między poziomem wiedzy dziewcząt i chłopców oraz pierwszo-, drugo i trzecioklasistów.
Materiał i metody. Badanie zostało przeprowadzone wśród 650 licealistów. Narzędzie badawcze stanowił autorski kwestionariusz ankiety. Uzyskane wyniki opracowano z wykorzystaniem Microsoft Excel 2010 oraz Statistica 13.3 (TIBCO Inc.).
Wyniki. Definicję cukrzycy typu 2 znało 63,9% uczniów. 91,8% licealistów wskazało nadmierną masę ciała jako czynnik ryzyka zachorowalności, natomiast 18,8% osób wskazało odpowiedni typ otyłości zwiększający ryzyko cukrzycy typu 2.
Większość uczniów uznało nieprawidłowe nawyki żywieniowe jako istotny czynnik sprzyjający występowaniu choroby (92,4%). Najliczniejszą grupę badanych stanowiły osoby charakteryzujące się średnim poziomem wiedzy (89,6%). 
Wnioski. Wiedza badanych uczniów na temat czynników ryzyka zachorowalności na cukrzycę typu 2 była zróżnicowana.
Najliczniejszą grupę stanowili licealiści charakteryzujący się średnim poziomem wiedzy. Nie stwierdzono występowania istotnych statystycznie różnic między odsetkiem prawidłowo udzielonych odpowiedzi przez dziewczęta i chłopców.
Stwierdzono występowanie istotnych statystycznie różnic między odsetkiem prawidłowo udzielonych odpowiedzi przez pierwszo-, drugo- i trzecioklasistów. Z przeprowadzonych badań wynika, że należy podejmować działania edukacyjne, ze szczególnym uwzględnieniem modyfikowalnych czynników ryzyka cukrzycy typu 2.