Evaluation of food storage racks available on the Polish market in the hygienic context
[Evaluation of food storage racks available on the Polish market in the hygienic context]

ABSTRACT
Background. Providing safe food products to the consumer depends on the material and technology used and adherence to hygienic practices, throughout the production process. The degree of microbial contamination of a surface is an important indicator of equipment cleanliness and effectiveness of cleaning and disinfection. Used material, construction solutions and quality of the applied devices also have an effect on hygienic status.
Objective. The objective of the present study was to evaluate the influence of the design and construction material of selected food storage racks, available on the Polish market, on their hygienic status.
Material and methods. The study was based on determination of the capability of microbial growth on the surface of the racks and the effectiveness of their cleaning. Microbiological cleanliness on the surface of the racks was monitored by the contact plates which are able to estimate the total number of icroorganisms. Examination of effectiveness of cleaning was conducted by the use of ATP bioluminescence method.
Results. This experiment has proven a significant influence of adopted construction solutions on the hygienic status of the examined racks. Presence of antibacterial layer and a choice of the appropriate construction material characterized by a low surface roughness impedes the microbial growth and increases the effectiveness of cleaning.
Conclusions. Design solutions have significant impact on the hygienic status of shelves. Selection of a suitable material for the construction of racks can greatly reduce the possibility of the development of microorganism, despite the low efficiency of the cleaning. The application of antimicrobial coatings inhibits microbial growth.

STRESZCZENIE
Wprowadzenie. Dostarczanie konsumentowi produktów spożywczych o jak najwyższej jakości, w tym bezpiecznych, uzależnione jest od wykorzystanych surowców, zastosowanej technologii oraz zachowania warunków higienicznych w całym procesie wytwórczym. Stopień zanieczyszczenia mikrobiologicznego powierzchni jest ważnym wskaźnikiem czystości urządzeń oraz prawidłowości procesów mycia i dezynfekcji. Wpływ na higienę urządzeń mają takie czynniki jak zastosowany materiał oraz rozwiązania konstrukcyjne, a także jakość wykonania urządzenia.
Cel. Celem pracy była ocena wpływu konstrukcji i użytego materiału na jakość higieniczną wybranych regałów magazynowych, dostępnych na polskim rynku. 
Materiał i metody. W badaniu sprawdzono zdolność wzrostu drobnoustrojów (ogólna liczba drobnoustrojów) na powierzchniach wybranych regałów. Czystość mikrobiologiczną na powierzchni regałów monitorowano za pomocą płytek kontaktowych do oznaczania ogólnej liczby drobnoustrojów. Oznaczenia wykonano zgodnie z normą PN-ISO 18593 Badanie skuteczności procesu mycia przeprowadzono z wykorzystaniem metody bioluminescencyjnego pomiaru ATP.
Wyniki. Doświadczenie wykazało znaczący wpływ zastosowanych rozwiązań konstrukcyjnych na higienę ocenianych regałów. Badania wykazały istotny wpływ rodzaju regału na poziom zanieczyszczenia mikrobiologicznego odnotowanego na powierzchni roboczej regałów oraz na powierzchni połączeń półek ze słupkami nośnymi. Analiza statystyczna wykazała, że w przypadku każdej z prób rodzaj regału miał wpływ na osiągnięte wyniki.
Wnioski. Rozwiązania projektowe mają istotny wpływ na higieniczną jakość półek. Dobór odpowiedniego materiału do budowy regałów może znacznie ograniczyć możliwość rozwoju mikroorganizmów, pomimo niskiej efektywności czyszczenia. Zastosowanie powłok antybakteryjnych hamuje wzrost drobnoustrojów.