Budowa i wdrażanie systemu zarządzania w laboratoriach Państwowego Zakładu Higieny
[Building and implementation of management system in laboratories of National Institute of Hygiene]

STRESZCZENIE
W laboratoriach Państwowego Zakładu Higieny wykonujących badania dla klientów zawsze przestrzegano zasad dobrej praktyki laboratoryjnej i dbano o rzetelność wyników badań. W 2003 r. laboratoria wykonujące badania z zakresu bezpieczeństwa żywności powołano do roli krajowych laboratoriów referencyjnych. To, oraz konieczność dostosowania standardów pracy do wymagań ustawodawstwa WE oraz potwierdzenia posiadanych kompetencji przez niezależną organizację doprowadziło w 2003 r. do podjęcia decyzji o ubieganiu się o akredytację Polskiego Centrum Akredytacji. Przedstawiono następujące etapy budowy i wdrażania systemu zarządzania: szkolenia, modyfikacja struktury organizacyjnej Instytutu, opracowanie dokumentacji systemu zarządzania, remonty, wdrożeniu nadzoru nad wyposażeniem pomiarowym i badawczym, audity wewnętrzne oraz przegląd zarządzania. Zwrócono uwagę na przydatność wcześniejszych doświadczeń i osiągnięć w zakresie walidacji metod badawczych oraz zapewniania jakości wyników poprzez organizację i udział w badaniach biegłości. Podano aktualny stan akredytacji metod badawczych stosowanych przez laboratoria PZH wykonujące badania w zakresie chemii, mikrobiologii, radiobiologii i diagnostyki medycznej.

ABSTRACT
The rules of good laboratory practice have always been observed in the laboratories of National Institute of Hygiene (NIH) and the reliability of the results has been carefully cared after when performing tests for clients. In 2003 the laboratories performing analyses related to food safety were designated as the national reference laboratories. This, added to the necessity of compliance with work standards and requirements of EU legislation and to the need of confirmation of competence by an independent organisation, led to a decision to seek accreditation of Polish Centre of Accreditation (PCA). The following stages of building and implementation of management system were presented: training, modifications of Institute’s organisational structure, elaboration of management system’s documentation, renovation and refurbishment of laboratory facilities, implementation of measuring and test equipment’s supervision, internal audits and management review. The importance of earlier experiences and achievements with regard to validation of analytical methods and guarding of the quality of the results through organisation and participation in proficiency tests was highlighted. Current status of accreditation of testing procedures used in NIH laboratories that perform analyses in the field of chemistry, microbiology, radiobiology and medical diagnostic tests was presented.