Zmiany in vivo w peroksydacji lipidów oraz odpowiedzi krypt jelitowych myszy napromieniowanych na całe ciało promieniowaniem gamma po zatruciu nitrozodietyloaminą
[In vivo changes in the intestinal lipid peroxidation and the crypt response to whole-body gamma irradiation in diethylnitrosoamine-treated mice]

STRESZCZENIE
Przeprowadzono badania w celu analizy peroksydacji lipidów oraz przeżycia krypt w błonie śluzowej jelita cienkiego myszy zatruwanych per os N-nitrozodietyloaminą (DENA) (0,01; 0,1 lub 1,0 mg kg/m.c.) przez okres 21 dni oraz napromieniowanych na całe ciało (2,5; 5,0; 7,5 lub 10,0 Gy) promieniowaniem gamma po ekspozycji na DENA. Myszy otrzymujące per os fizjologiczny roztwór chlorku sodowego (0.9 % NaCl) stanowiły kontrolę w doświadczeniu. Rezultaty wykazały, że DENA obniża letalną dawkę promieniowania gamma dla komórek krypty jelitowej oraz zwiększa wrażliwość krypt na promieniowanie gamma. Obecne wyniki sugerują, że prooksydacyjne oddziaływanie DENA i/lub promieniowania gamma jest czynnikiem ryzyka dla przeżywalności krypt jelita cienkiego.

ABSTRACT
Studies were carried out to elucidate lipid peroxidation and crypt survival in the small intestinal mucosa of mice pretreated per os with either diethylnitrosamine (DENA) (0.01, 0.1, or 1.0 mg kg/b.w.) or normal saline daily for 21 days, and whole-body gamma irradiated (2.5, 5.0. 7.5, or 10.0 Gy) following post-DENA and/or post-saline (control) exposures. Results show that DENA lowered the total value of mean lethal radiation dose for crypt cells, and the agent was enable to sensitize intestinal crypts to γ-rays. Present data suggest that gamma radiation- and/or DENA-induced lipid peroxidation and/or pro-oxidant shift(s) is a risk factor for murine crypt survival.