Zachowania żywieniowe rodzin ubogich
[Nutrition behaviour of poor families]

STRESZCZENIE
Celem pracy była analiza zachowań żywieniowych rodzin o niskich dochodach: wiejskich i miejskich oraz opis wybranych parametrów zdrowotnych osób, z którymi były przeprowadzane wywiady. Wywiady przeprowadzono w 13 rodzinach wiejskich i 14 miejskich. Kwestionariusz wywiadu zawierał pytania dotyczące sytuacji społeczno-ekonomicznej rodzin, aktualnych zachowań żywieniowych oraz wybranych parametrów zdrowotnych respondentów z którymi przeprowadzana była rozmowa. Respondentami były przede wszystkim kobiety w wieku 34-44 lat, w przeważającej części z wykształceniem zasadniczym zawodowym i podstawowym. Rodziny wiejskie były głównie rodzinami wielodzietnymi, natomiast połowę rodzin miejskich stanowiły matki samotnie wychowujące dzieci. Główne źródło utrzymania stanowiły zasiłki dla bezrobotnych, zasiłki z opieki społecznej, renty i alimenty. Do prozdrowotnych zachowań żywieniowych w obu typach rodzin zaliczyć można: codzienne picie mleka przez dzieci, częste spożywanie drobiu, używanie margaryny i olejów roślinnych, a w rodzinach wiejskich codzienne spożywanie śniadań i kilku posiłków dziennie. Do zjawisk negatywnych należało spożywanie zbyt małej ilości warzyw i owoców, ryb, a w mieście również nabiału i zbyt małej ilości posiłków dziennie. Połowa respondentów zarówno na wsi jak i w mieście charakteryzowała się prawidłowym wskaźnikiem BMI. W rodzinach wiejskich zaobserwowano więcej tendencji do prozdrowotnych zachowań żywieniowych niż w rodzinach miejskich. Kształtowanie prozdrowotnych zachowań żywieniowych w rodzinach najuboższych (szczególnie w mieście) może odbywać się poprzez Ośrodki Pomocy Społecznej.

ABSTRACT
The aim of this study was analysis families nutrition behavior with low income living in village and town. The interviews concerning socio-economical conditions, actual nutrition behavior and selected health indicator of respondents were carried in 13 rural and 14 Warsaw families. Respondents were for the most part women 34-44 years old with elementary education. Rural families were mainly numerous families, half of Warsaw families consists of mother lonely bringing children up. The main sources of living were allowances from social welfare and rents. One can observe in both kinds of families pro-healthy nutrition behavior: daily drinking milk by children, frequent consumption of poultry, using margarine and vegetables oil., and in rural families eating breakfast and several meals everyday. Negative aspects of nutrition were: small consumption of vegetables and fruits, fishes, and in town also dairy products and insufficient number of daily meals. Half of respondents both in village and town has proper BMI index. One can observe in rural families more tendency toward healthy nutrition behavior than in Warsaw families. Modeling healthy nutrition behavior in poor families (especially in town) can be realised by centers of social welfare.