Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA) w zbożowych produktach śniadaniowych
[Polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) in cereal breakfast products]

STRESZCZENIE
Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA) są powszechnymi zanieczyszczeniami, powstającymi w wyniku niepełnego spalania (pirolizy) materii organicznej. WWA występują zawsze w postaci złożonych mieszanin, nigdy jako pojedyncze związki. Są związkami chemicznie stabilnymi o silnych właściwościach lipofilnych i mogą występować jako zanieczyszczenia żywności: warzyw, owoców, produktów zbożowych, olejów i tłuszczów, a zwłaszcza żywności grillowanej i wędzonej. W niniejszej pracy dokonano analizy 16 WWA w zbożowych produktach śniadaniowych: musli, płatkach kukurydzianych, jęczmiennych i owsianych oraz crunchy. Procedura analityczna opierała się na alkalicznej hydrolizie próbek, ekstrakcji heksanem oraz oczyszczaniu ekstraktów na kolumnach wypełnionych florisilem. Rozdział chromatograficzny został wykonany z wykorzystaniem chromatografu gazowego HP 6890 sprzężonego z detektorem masowym HP 5973. Zawartość WWA w większości próbek była na ogół niewielka i kształtowała się na poziomie 4,2 do 169 μg/kg. Wyjątek stanowiły silnie wypieczone próbki chleba. Benzo[a]piren stwierdzono we wszystkich badanych próbkach w zakresie stężeń 0,02 μg/kg do 16 μg/kg.

ABSTRACT
Polycyclic aromatic hydrocarbons (PAH) are ubiquitous pollutants formed by incomplete combustion (pyrolysis) of several organic materials. PAHs occur as complex mixtures, never as individual components. They are chemically stable and highly lipophilic in nature and occur as contaminants in different food categories: vegetables, fruit, cereals, oils and fats, especially barbecued and smoked food. The present study was carried out to determine 16 PAHs in cereal products: musli, corn, oats and barley flakes, and crunchy. The analytical procedure was based on alkaline digestion, extraction with n-hexane and cleaned up in a florisil cartridge. Chromatographic separation was performed using gas chromatography (HP 6890) coupled to mass spectrometry (HP 5973). The levels of PAHs in most samples were generally low and excepting one sample of bred varied between 4.2 to 169 μg/kg. Benzo[a]pyrene was detected in all samples at level 0.02 μg/kg to 16 μg/kg .