PDF

Rocz Panstw Zakl Hig 2001, 52(3): 237-246

Radon 222Rn w wodzie do picia z obszaru Jeleniej Góry
[Radon-222 in drinking water from Jelenia Góra area]

K.A. Pachocki, B. Gorzkowski, Z. Różycki, E. Wilejczyk, J. Smoter

STRESZCZENIE
W ostatnim czasie rośnie zainteresowanie badaniami poziomu stężenia radonu 222Rn w wodzie pitnej. W Polsce, rutynowe pomiary zawartości radonu prowadzi się tylko w wodach uzdrowiskowych pochodzących z terenu Sudetów. Określono ilościowo stężenie radonu 222Rn w wodzie powierzchniowej, studziennej i wodociągowej na obszarze Jeleniej Góry. Radon oznaczano metodą ciekłej scyntylacji cząstek alfa. Głównym ujęciem wody do zasilania Jeleniej Góry jest stacja w "Grabarowie". Wykorzystuje wody powierzchniowe z rzeki Bóbr oraz wody podziemne. Woda z tego ujęcia wykazywała przed uzdatnieniem od 179,6 Bq/l do 289,0 Bq/l zawartości radonu. Również trzy następne ujęcia wód, które czerpią wody podziemne z warstwy czwartorzędowej wykazują duże stężenia radonu. Są to ujęcia "Ceglana", "Pod Karpaczem" oraz "Śnieżne Kotły". Wody z tych ujęć zawierały przed uzdatnieniem od 93,2 Bq/l do 216,4 Bq/l radonu. Pozostałe ujęcia wód: "Podgórzyn", "Leśniczówka", "Kamienna Wieża", "Górzyniec" oraz "Centrum-Jelchem" wykorzystują wody powierzchniowe. Stężenie radonu w tych wodach jest niskie, waha się w granicach od 1,1 Bq/l do 7,5 Bq/l. Stosując biokinetyczny model opracowany przez Crawford-Brown'a oraz przyjmując średnie stężenie radonu w wodzie do picia na poziomie ok. 200 Bq/l oszacowano, dla osoby dorosłej, roczny efektywny równoważnik dawki promieniowania jonizującego na całe ciało, na poziomie ok. 0,9 mSv/rok.

 

ABSTRACT
During the last decade one can observe an increasing interest in the study of 222Rn levels in water samples. In Poland, radon concentration is measured continuously and routinely only in mineral and medical waters from springs located in the area of health resorts in the Sudety Mountains. The reason for these studies is the fact that waters present in this area have a high radon concentration. Radon–222 concentration in surface water, wells water and tap water in Jelenia Góra has been quantitative determined. The measurements were performed using the alpha liquid scintillation counting method. "Grabarów", the main waterworks in Jelenia Góra is supplied with the mixed water consisting from the surface water (river Bóbr), which main characteristic is low radon concentration (below 11 Bq/l), and from ground water with the radon concentration from 179,6 Bq/l to 289,0 Bq/l in it. Also, waterworks "Ceglana", "Pod Karpaczem", "Śnieżne Kotły" is supplied with the ground water have a high radon concentration: from 93,2 Bq/l to 216,4 Bq/l. The next waterworks: "Podgórzyn", "Leśniczówka", "Kamienna Wieża", "Górzyniec" and "Centrum-Jelchem" is supplied with the surface water in which the radon concentration is low: from 1,1 Bq/l to 7,5 Bq/l. The annual effective dose to an individual from an intake of radon-222 via ingestion of drinking water is calculated by the Crawford-Brown's biokinetic model. In the present study it was found to be about 0,9 mSv/y (222Rn concentration level in drinking waters about 200 Bq/l).

Downloads: 3835