Oczekiwania konsumentów wobec informacji żywieniowej umieszczanej na opakowaniach produktów spożywczych
[Expectations concerning nutrition information on the food products packaging]

STRESZCZENIE
Jednym z celów znakowania produktów żywnościowych jest ułatwianie dokonywania konsumentom świadomego wyboru w czasie zakupów artykułów spożywczych. Jest to istotny element edukacji konsumentów. Celem przedstawianego badania była analiza preferencji i oczekiwań konsumentów w odniesieniu do informacji zamieszczanych na opakowaniach produktów spożywczych. Analizie poddano rodzaj, formę jak i treść umieszczanych informacji. Badanie przeprowadzono przy pomocy ankiety wśród 295 osób – klientów supermarketów i dużych sklepów spożywczych. Badana próba nie była losowo wybrana, a jedynym kryterium doboru była świadoma zgoda na udział w badaniu oraz deklaracja o uczestnictwie w prowadzeniu gospodarstwa dla rodziny. Wykazano, że 54% badanych akceptuje obecnie umieszczane informacje na etykietach produktów spożywczych. Ponad 23% uważa jednak, że ich treść jest dla nich niezrozumiała. Zdaniem 66% badanych na etykiecie powinny znajdować się oświadczenia zdrowotne w formie informacji edukacyjnej, mówiącej o roli danego składnika w żywieniu i zdrowiu. Wszyscy badani oczekują informacji „negatywnych”, czyli przeznaczonych dla osób chorych typu: „przeciwwskazany w ...”. Natomiast za oświadczeniem „wskazany w ...” jest ponad 87% badanych. Takie oczekiwania są rozbieżne z zapisem obowiązującego rozporządzenia w odniesieniu do artykułów spożywczych. Największą motywację do korzystania z informacji żywieniowej stanowi choroba. W odniesieniu do formy graficznej, czytelności i zrozumiałości informacji umieszczanych na opakowaniach, 89% respondentów uważa, iż szczególnie wyeksponowana powinna być informacja żywieniowa, czyli o produkcie, a nie o producencie. Najbardziej zrozumiałą formą w ocenie miar produktu dla 71% respondentów jest jednoczesne przedstawianie wartości odżywczej w 11 g produktu oraz w jednej porcji.

ABSTRACT
Food labeling was originally developed to help consumers make the right decision in choosing at food products. It (food labeling) is also helpful in consumers’ education. The aim of this study was to analyze the consumers’ preferences concerning food labeling. The type and the form of the information and of course the information itself were analyzed. The study was carried out in the form of a questionnaire among 295 people who were the consumers of supermarkets. The only criteria for the chosen subjects were that they agree to take part in the study and that they are the heads of their families. It came out that 54% of the subjects accepted the current information about food products. More than 23% said that they did not understand the information provided by the food labels. 66% said that food labels should have educational information concerning the role of an ingredient in health and nutrition. Everyone wanted “negative” information, for example: “this product is not recommended for...”. More than 87% stated that they want information like “this product is recommended for ...”. (That kind of preference does not go along with the current law concerning food products). The best motivation for using food labels is sickness or illness. 89% of the subjects said that the information about the food products and the nutritional value are more important than the information about the producer. Information concerning the nutritional values in 100 g and in 1 portion of a product were easiest to understand for 71% of the subjects. The results of this study show that food labeling is very important form of consumers education.