Ocena stanu sanitarno-higienicznego oraz warunków pobytu uczniów w szkolach województwa podlaskiego w 2004 roku
[Evaluation of sanitary-hygienic state and conditions of stay of children in schools of Podlaskie Voivodship in 2004]

STRESZCZENIE
Celem pracy byla ocena stanu sanitarno-higienicznego oraz warunków pobytu uczniów wszkolach województwa podlaskiego. Material do opracowania stanowily sprawozdania Mz53 - Roczne sprawozdanie z dzialalnosci w zakresie higieny dzieci i mlodziezy za 2004 r. - sporzadzone przez Powiatowe Stacje Sanitarno-Epidemiologiczne województwa podlaskiego. Na terenie województwa podlaskiego 6,67% (1) szkól policealnych, 5,88% (2) filii szkól podstawowych, 2,08% (2) zespolów szkól ponadpodstawowych oraz 1,86% (7) szkól podstawowych miescila sie w budynkach nieprzystosowanych. Zly stan techniczny dotyczyl 5,29% (39) szkól, przy czym najwyzszy odsetek stanowily filie szkól podstawowych-11,76% (4). Zly stan utrzymania porzadku i czystosci stwierdzano jedynie w gimnazjach-1,09% (1). Budynki w zlym stanie zarówno technicznym jak i utrzymania porzadku i czystosci stwierdzono w 0,4% (3) szkól i dotyczyly filii szkól podstawowych (5,88%) oraz zespolów szkól ponadpodstawowych (1,04%). Brak instalacji wodociagowej stwierdzono 0,27% (2) szkól i dotyczylo to 2,94% (1) filii szkól podstawowych i 0,26% (1) szkól podstawowych. Natomiast odsetek szkól nie posiadajacych kanalizacji wynosil 0,81% (6) i dotyczyl wylacznie filii szkól podstawowych Ustepy zewnetrzne stwierdzono w 20,6% (7) filii szkól podstawowych i 5,25% (16) szkól podstawowych. Niedostatki w zakresie ponadnormatywnej liczby uczniów przypadajacych na urzadzenia ustepowe stwierdzono w 9,37% (9) zespolów szkól ponad podstawowych, w 8,25% (8) zespolach szkól ogólnoksztalcacych, w 5,58% (21) szkól podstawowych, w 4,76% (1) liceów ogólnoksztalcacych oraz w 2,17% (2) gimnazjów. Sala gimnastyczna dysponowalo jedynie 32,97% (243) szkól, przy czym zasadnicze szkoly zawodowe, srednie szkoly zawodowe, liceum profilowane, filie szkól podstawowych nie posiadaly sali gimnastyc znej. Niedostosowanie mebli do wzrostu ucznia najczesciej stwierdzano w filiach szkól podstawowych - 13,33% (4), nieco rzadziej w szkolach podstawowych - 8,87% (33), a najrzadziej w gimnazjach - 2,22% (2). Niezgodne z zasadami higieny zestawienie tygodniowego rozkladu zajec najczesciej stwierdzano w gimnazjach - 23,91% (22) oraz zespolach szkól ponadpodstawowych-21,05% (4), a nieco rzadziej w szkolach podstawowych - 20,98% (77).

ABSTRACT
The aim of this research is to evaluate sanitary- hygienic status and conditions for children provided by schools in Podlaskie Voivodship. This study was based on Mz-53 Yearly Report on sanitary-hygienic conditions in schools in 2004 developed by Poviats' Sanitary-Epidemiological Stations. In Podlaskie Voivodship there were 6.67% (1) of postgrammar schools, 5.88% (2) of branches of primary schools, 2.08% (2) of group of secondary schools and 1.86 (7) of primary schools located in buildings that were below sanitary standards. Poor technical state concerned 5.29% of schools, but branches of primary schools comprised for the highest percentage-11.76% (4). Out of conditions of cleanliness and order were only secondary schools- 1.09% (1). Buildings in bad technical state and out of condition of cleanliness and order were observed in 0.4% of schools and that concerned branches of primary schools (5.88%) and groups of secondary schools (1.04%). Lack of plumbing was found in 0.27% (2) of schools and concerned 2.94% (1) of branches of primary schools and 0.26% (1) of primary schools. Percentage of schools without sanitation accounted for 0.81% (6) and concerned only branches of primary schools. Outside lavatories were in 20.6% (7) of branches of primary schools and 5.25% (16) of primary schools. Excessive number of pupils per lavatory was in 9.37% (9) of secondary schools, in 8.25% (8) of comprehensive schools, in 5.58% (21) of primary schools, in 4.76% (1) of grammar schools and in 2.17% (2) of secondary schools. There were only 32.97% of schools with gyms (243), with vocational schools, middle vocational schools, profiled grammar schools, and branches of primary without any gym. Furniture not adjusted to children height was found most often in branches of primary schools –13.33% (4), a little less often in primary schools – 8.87% (33), and the least often in secondary schools – 2.22% (2). Inconsistent with hygienic rules lessons schedules most often took place in secondary schools – 23.91% (22) and in groups of secondary schools – 21.05% (4), and little less often in primary schools – 20.98% (77).