Nutraceutical functions of beta-glucans in human nutrition
[Nutraceutical functions of beta-glucans in human nutrition]

ABSTRACT
Recent studies have shown that naturally occurring substances found in the food of the daily human diet are important for preventing chronic non-communicable diseases. One of them is beta-glucan, which is a natural polysaccharide, occurring in plant cell walls, mainly oats, barley and wheat. It is also present in baker’s yeast cells, fungal cell walls, and some microorganisms. Beta-glucan belongs to one of the dietary fiber fractions, which are attributed a number of beneficial health properties, including the prevention and treatment of certain digestive diseases and supporting the immune system. This compound has biological activity that depends on the size, molecular weight, conformation, frequency of bonds, solubility and changes in structure. Beta-glucan reduces cholesterol and glucose concentrations in the blood, which reduces the risk of cardiovascular disease and diabetes. In addition to its effects on lipid levels and glucose metabolism, beta-glucan also exhibits antioxidant properties by scavenging reactive oxygen species, thereby reducing the risk of diseases, including atherosclerosis, cardiovascular diseases, neurodegenerative diseases, diabetes, and cancer. Immunostimulatory and antitumor effects have also been reported. The immunostimulatory activity of beta-glucan occurs as a result of its attachment to specific receptors present on the immune cell surface. Beta-glucan belongs to the group of prebiotics which stimulate the growth and activity of the desired natural intestinal microbiota, while inhibiting the growth of pathogens. It plays an important role in the proper functioning of the gastrointestinal tract and preventing inflammation as well as colon cancer. Such a number of health benefits resulting from the properties of beta-glucan may play a key role in improving health and preventing chronic non-communicable diseases, such as diabetes, hypercholesterolemia, obesity, cardiovascular diseases, and cancer.

STRESZCZENIE
Badania ostatnich lat dowiodły, iż w codziennej diecie człowieka znajdują się naturalnie występujące składniki żywności o istotnym znaczeniu w zapobieganiu niezakaźnym chorobom przewlekłym. Między innymi jest to beta-glukan, który jest naturalnym polisacharydem, występującym w ścianach komórkowych roślin, głównie owsa, jęczmienia i pszenicy. Obecny jest także w komórkach drożdży piekarniczych, ścianach komórkowych grzybów i w niektórych mikroorganizmach. Beta-glukan należy do jednej z frakcji błonnika pokarmowego, któremu przypisuje się szereg korzystnych właściwości zdrowotnych, między innymi w prewencji i leczeniu niektórych schorzeń układu pokarmowego oraz wspomaganiu układu odpornościowego. Związek ten wykazuje aktywność biologiczną, która zależy od wielkości masy cząsteczkowej. Beta-glukan obniża poziom cholesterolu oraz pozwala utrzymać prawidłowy poziom cukru we krwi, co wiąże się ze zmniejszonym ryzykiem zachorowalności na choroby sercowo-naczyniowe oraz cukrzycę. Oprócz wpływu na poziom lipidów i metabolizm glukozy beta-glukan wykazuje także właściwości przeciwutleniające poprzez wychwytywanie reaktywnych form tlenu, zmniejszając tym samym ryzyko wystąpienia, m.in.: chorób układu krążenia, chorób neurodegeneracyjnych, cukrzycy oraz nowotworów. Substancja ta wywiera również efekt immunostymulujący oraz antykancerogenny. Immunostymulujące działanie beta-glukanu polega na jego przyłączeniu się do specyficznych receptorów obecnych na powierzchni komórek układu odpornościowego. Beta-glukan należy do grupy prebiotyków, stymulujących wzrost i aktywność pożądanej, naturalnej mikrobioty jelitowej, hamując jednocześnie rozwój patogenów.
Odgrywa to istotną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu przewodu pokarmowego oraz zapobieganiu wystąpienia stanów zapalnych, jak również nowotworów jelita grubego. Wykazane korzyści zdrowotne wynikające z właściwości beta-glukanu mogą odgrywać kluczową rolę w poprawie stanu zdrowia oraz przeciwdziałaniu niezakaźnym chorobom przewlekłym, tj. cukrzycy, hipercholesterolemii, otyłości, chorobom sercowo-naczyniowym oraz nowotworom.