Badania monitoringowe w zakresie oznaczania poziomu toksyn T-2 i HT-2 w przetworach zbożowych
[Monitoring programme of T-2 and HT-2 toxins level in cereal products]

STRESZCZENIE
W celu realizacji krajowego planu monitoringu żywności opracowano, zwalidowano i akredytowano metodę oznaczania toksyn T-2 i HT-2 w produktach zbożowych. Do analizy toksyn zastosowano metodę pojedynczej ekstrakcji i oznaczania techniką HPLC/MS-MS ESI+. Parametry skuteczności metody (odzysk, precyzja i niepewność wyniku) są zgodne z kryteriami podanymi w Rozporządzeniu Komisji (WE) nr 401/2006. Granica wykrywalności metody dla toksyny T-2 wynosi 3 mg/kg, a dla toksyny HT-2 4 mg/kg. Próbki do badań były pobierane przez stacje sanitarno – epidemiologiczne z terenu całego kraju. Oznaczenia wykonano w 107 próbkach przetworów zbożowych, otrzymanych głównie z owsa. Toksyny T-2 i HT-2 stwierdzono w 43 % próbek, średni poziom zanieczyszczenia w próbkach produktów pochodzących z owsa wynosił 22,5 μg/kg (najwyższy- 109 μg/kg w płatkach owsianych), w pozostałych (płatki pszenne i jęczmienne, kasze, mąka) 7,0 μg/kg. Uzyskane dane wskazują, że wartości tolerowanego dziennego pobrania (TDI) dla toksyn T-2 i HT-2 nie są przekroczone.

ABSTRACT
In framework of the national monitoring program in Poland HPLC method for determination of T-2 and HT-2 toxins in cereal products was developed, validated and accredited. Simply, one-step extraction and HPLC MS/MS ESI+ method was used for determination both toxins. Performance of method (recovery, precision and uncertainty of results) is in line with Commission Regulation No 401/2006. Limit of detection for T-2 and HT-2 toxins is 3 ad 4 mg/kg, respectively. Samples were taken by sanitary inspection from all region of country. 107 samples cereal products (mainly from oats) were tested. T-2 and HT-2 toxins were detected in 43 % samples, mean level in oats products was 22.5 μg/kg (maximum level 109 μg/kg in oat flakes), in other samples (wheat and barley flakes, grouts, flours) – 7.0 μg/kg. Intake of T-2/HT-2 toxin by the consumer in Poland is much lower than the TDI.